อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา,เชียงใหม่

อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา

คณะรัฐมนตรี ได้มีมติเมื่อวันที่ 10 มกราคม 2532 กำหนดให้ปี พ.ศ. 2532-2535 เป็นปีแห่งการป้องกันและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และต่อมารัฐมนตรีมีนโยบายที่จะอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ของชาติที่มีความอุดมสมบูรณ์ไว้ในลักษณะของอุทยานแห่งชาติ ต่อมาส่วนอุทยานแห่งชาติ จึงได้จัดเจ้าหน้าที่ของส่วนอุทยานฯ มาสำรวจและจัดตั้งให้เป็นอุทยานแห่งชาติ โดยมีอาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าลุ่มนำแม่ฝางท้องที่ตำบลศรีดงเย็น ตำบลแม่ทะลบ อำเภอไชยปราการ ท้องที่ตำบลแม่ข่า ตำบลแม่คะ อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ และป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ลาวฝั่งซ้าย ท้องที่ตำบลป่าแดด ตำบลศรีถ้อย ตำบลท่าก๊อ จังหวัดเชียงราย โดยใช้ชื่อว่า "อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา" มีเนื้อที่ประมาณ 455.9 ตารางกิโลเมตร หรือ 284,937.5 ไร่

ลักษณะภูมิประเทศ

อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา มีลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสลับซับซ้อน เทือกเขาวางตัวในเแนวทิศเหนือ – ใต้ เป็นแนวแบ่งเขตจังหวัดเชียงใหม่ – เชียงราย มียอดดอยสูงสุดคือ ดอยเวียงผา มีความสูง 1,834 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าต้นน้ำลำธารและแหล่งกำเนิดของลำห้วยใหญ่ๆ ที่สำคัญ โดยเฉพาะเป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำฝาง และสาขาหนึ่งของน้ำแม่ลาว เช่น ห้วยแม่ฝางหลวง ห้วยแม่ฝางน้อย น้ำแม่ยางมิ้น

ลักษณะภูมิอากาศ

สภาพภูมิอากาศของอุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา โดยทั่วไปประกอบด้วย 3 ฤดู คือ ฤดูฝน ระหว่างช่วงเดือน พฤษภาคม-ตุลาคม โดยจะมีฝนตกหนักในช่วงเดือน กันยายน ฤดูหนาว ระหว่างเดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์ เป็นช่วงอากาศเย็นสบายเหมาะสำหรับเดินทางมาท่องเที่ยว ฤดูร้อน ระหว่างเดือนมีนาคม-เมษายน ซึ่งจะเป็นช่วงที่อากาศค่อนข้างร้อน อุณหภูมิเฉลี่ยต่ำสุด 11.8 องศาเซลเซียส และสูงสุด 36.3 องศาเซลเซียสในฤดูร้อน

พรรณไม้และสัตว์ป่า

สภาพป่าประกอบด้วย ป่าดิบเขา ป่าดิบแล้ง ป่าสนเขา ป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณ ซึ่งป่าแต่ละชนิดเหล่านี้จะอยู่กระจัดกระจายทั่วไป ในเขตอุทยานแห่งชาติตามระดับความสูงของพื้นที่ พันธุ์ไม้ที่สำคัญ ได้แก่ สัก ยาง ประดู่ ตะแบก เต็ง รัง จำปีป่า สนสามใบ ก่อชนิดต่างๆ มอส เฟิน กล้วยไม้ นอกจากนี้ยังมีพันธุ์ไม้ที่สำคัญและหายากของเมืองไทยอาทิ เช่น มณฑาดอย กุหลาบพันปี กายอม ซึ่งสามารถพบเห็นได้บนยอดดอยเวียงผา

เนื่องจากสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์ และขึ้นผสมปะปนกันอยู่หลายชนิด ตลอดจนระดับความสูงของพื้นที่ที่แตกต่างกัน ตั้งแต่ 300-1,834 เมตร จึงทำให้เกิดแหล่งอาหารและเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่านานาชนิด ประกอบด้วย เก้ง หมูป่า เลียงผา เสือไฟ หมีควาย เม่น กระต่ายป่า ลิง อีเห็น กระรอก กระแต และนกนานาชนิด เช่น นกกงเขนดง นกพญาไฟ นกโพระดก นกกินปลี นกหัวขวาน ไก่ป่า และที่สำคัญยังสามารถพบเห็นสลาแมนเดอร์ สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก ซึ่งเป็นดัชนีวัดความอุดมสมบูรณ์ของระบบนิเวศ

แหล่งท่องเที่ยว

น้ำตกห้วยทรายขาว   เป็นน้ำตกขนาดเล็ก เกิดจากลำห้วยทรายขาว มี 3 ชั้น มีแอ่งน้ำให้ลงเล่นได้ มีน้ำมากเฉพาะฤดูฝน อยู่ห่างที่ทำการอุทยานแห่งชาติประมาณ 300 เมตร

น้ำตกดอยเวียงผา   เป็นน้ำตกขนาดกลาง มีความสูงประมาณ 18 เมตร เกิดจากลำห้วยแม่ทะลบอยู่ห่างจากที่ทำการประมาณ 8 กิโลเมตร

น้ำตกแม่ฝางหลวง   เป็นน้ำตกขนาดกลาง มีความสูงประมาณ 10 เมตร มีน้ำไหลตลอดปี สามารถเล่นน้ำได้อย่างปลอดภัย อยู่ห่างจากหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ วผ. 1 (หัวฝาย) ประมาณ 10 กิโลเมตร ทางทิศตะวันออกของหมู่บ้านมูเซอแม่ฝางหลวง การเดินทางสะดวก

จุดชมวิวดอยเวียงผา   ชมความงามของธรรมชาติ ทิวเขา ในยามเช้าและยามเย็นในฤดูหนาวอากาศหนาวเย็นและมีหมอกในตอนเช้า เป็นความงามที่น่าสัมผัส อยู่ห่างจากหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ วผ.1 (หัวฝาย) ประมาณ 30 กิโลเมตร

น้ำตกป่าซ้อ   ตั้งอยู่บริเวณทางทิศตะวันตกของหมู่บ้านมูเซอ ท้องที่หมู่ที่ 4 ตำบลศรีถ้อย อำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย เป็นน้ำตกขนาดกลาง มีน้ำไหลตลอดปี

น้ำตกห้วยหก   ตั้งอยู่บริเวณป่าทางทิศใต้ของหมู่บ้านห้วยหก ท้องที่หมู่ที่ 4 ตำบลศรีถ้อย อำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย เป็นน้ำตกขนาดเล็ก มีน้ำไหลตลอดปี สภาพป่าเป็นป่าเบญจพรรณและป่าไผ่

ดอยเวียงผา   มีความสูง 1,834 เมตร จากระดับน้ำทะเล บนยอดดอยสภาพป่ามีความอุดมสมบูรณ์ อากาศเย็น ทิวทัศน์สวยงาม สามารถชมทิวทัศน์ได้โดยรอบ เหมาะกับผู้ที่ต้องการศึกษาธรรมชาติ โดยบนยอดดอยยังสามารถพลเห็นพรรณไม้หายากบนที่สูง คือ กุหลายพันปี กายอม กุหลาบขาว และดอกหญ้าหายากนานาชนิด

กุหลาบพันปี เป็นไม้หาดูได้ยากจะกระจายอยู่ในพื้นที่สูง สามารถหาดูได้บนยอดดอยเวียงผาดอกจะบานในช่วงต้นเดือนมกราคมถึงปลายเดือนกุมภาพันธ์ เป็นไม้ยืนต้น ผลัดใบ ขนาดเล็ก สูงประมาณ 10 เมตร เมื่อโตเต็มที่เปลือกสีน้ำตาลอมแดง มีดอกอยู่ในตุ่มตาเดียวกัน ดอกสีแดงเข้มสะดุดตา เป็นช่อกลม มี 5 แฉก เกสรตัวผู้ 10 อัน สั้นกว่าหลอดกลีบ สถานภาพเป็นพืชหายาก

กุหลาบขาว ไม้พุ่มสูง 2-3 เมตร กิ่งอ่อนมีขนและเกล็ดสีน้ำตาล ใบเดี่ยว เรียงวนเวียนสลับเป็นกลุ่มที่ปลายกิ่ง มีติ่งโคนสอบ ด้านหลังมีเกล็ดสีน้ำตาล ดอกสีขาว หรือขาวอมชมพู ออกดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง โคนเชื่อมกัน ปลายแยกเป็น 5 แฉก กลีบดอก 5 กลีบ เชื่อมกันคล้ายรูปแตรปลายแยกเป็นกลีบกลม ขอบเป็นคลื่น ด้านนอกมีเกล็ดปกคลุมทั่วไป ด้านในมีจุดประสีเหลือง ผลรูปรี ผิวขรุขระเมื่อแก่ เมล็ดมีจำนวนมาก ขนาดเล็กมีปีกบาง พบได้ตามบริเวณบนภูเขาหินทราย ที่โล่งแจ้ง ตามโขดหิน หรือซอกหิน ที่ระดับความสูง 1,000-1,600 เมตร มักขึ้นกันเป็นกลุ่มใหญ่ บนยอดดอยเวียงผาจะออกดอกช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึงพฤษภาคม

สิ่งอำนวยความสะดวก

ห้องน้ำ-ห้องสุขารวม    มีห้องสุขารวม/ห้องอาบน้ำ ไว้ให้บริการ

ลานกางเต็นท์    อุทยานแห่งชาติ ยังไม่ที่พัก-บริการไว้บริการนักท่องเที่ยว มีแต่สถานที่กางเต็นท์ให้บริการนักท่องเที่ยว เนื่องจากเป็นอุทยานแห่งชาติจัดตั้งใหม่ หากสนใจที่จะเดินทางไปท่องเที่ยวที่อุทยานแห่งชาติ นักท่องเที่ยวต้องจัดเตรียมเต็นท์และอาหารไปเอง

ที่ตั้งและการเดินทาง

อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา

ตู้ ปณ. 14 ปณจ.ไชยปราการ อ. ไชยปราการ จ. เชียงใหม่  50320

โทรศัพท์ : 0 7186 2118

 รถยนต์

จากจังหวัดเชียงใหม่ใช้ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 107 ไปทางอำเภอไชยปราการ ถึงกิโลเมตรที่ 125 บ้านแม่ขิหล่ายฝาง เลี้ยวขวาไปตามทางอีก 12 กิโลเมตร จะถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา

รถโดยสารประจำทาง

มีรถประจำทางปรับอากาศสายกรุงเทพฯ - เชียงใหม่ ออกจากสถานีขนส่งสายเหนือ ถนนกำแพงเพชร2 ทุกวัน วันละหลายเที่ยว ใช้เวลาเดินทางประมาณ 10 ชั่วโมง สอบถามรายละเอียดได้ที่บริษัท ขนส่ง จำกัด โทรศัพท์ 0-2537-8055 และที่เชียงใหม่ 0-5324-1449,0-5324-2664

จากตัวเมืองเชียงใหม่ มีรถสายเชียงใหม่-ฝาง ออกจากสถานีขนส่งช้างเผือกทุกครึ่งชั่วโมง ลงที่หน้าตลาดบ้านท่า อำเภอไชยปราการ จากนั้นติดต่อเหมารถต่อไปยังที่ทำการอุทยานฯ อีกประมาณ 12 กิโลเมตร